Mija rok od objęcia archidiecezji warszawskiej przez abp. Adriana Galbasa

Podczas ingresu do archikatedry warszawskiej abp Adrian Galbas SAC zadeklarował, że przychodzi jako duszpasterz. Powiedział, że chciałby, aby przyjęci przez biskupa Warszawy „poczuli się także ci, którzy są niewierzący, niedowierzający czy wierzący inaczej”.

Jednym z pierwszych środowisk, które odwiedził, była redakcja kwartalnika „Więź” i portalu Więź.pl. Podczas spotkania opłatkowego 7 stycznia wyznał: „Tu bardzo chciałem być. Również po to, by powiedzieć, że środowisko „Więzi” (…) jest dla mnie osobiście bardzo ważne, często z niego korzystam i dzięki niemu się formuję”.

Wzorem swojego poprzednika kard. Kazimierza Nycza w styczniu spotkał się także z ludźmi mediów reprezentującymi różne redakcje. Uznał wówczas za istotne „budowanie mostu między Kościołem a szeroko rozumianym światem mediów”. Zadeklarował chęć rozmów, ale nie określił ich formuły. W ciągu roku odbyło się, podobnie jak za czasów kardynała, jedno tego rodzaju otwarte spotkanie z dziennikarzami.

Jednym z większych wyzwań dla nowego gospodarza na Miodowej okazała się sprawa 60-letniego proboszcza parafii w Przypkach (gmina Tarczyn), któremu w lipcu Prokuratura Rejonowa w Grójcu postawiła zarzut zabójstwa ze szczególnym okrucieństwem. W tle zbrodni była umowa darowizny nieruchomości, którą zamordowany uczynił wcześniej na rzecz księdza. Konflikt prawdopodobnie dotyczył wyboru miejsca, w którym bezdomny miałby zamieszkać.

Abp Galbas szybko przeprosił za zbrodnię duchownego, oświadczając, że czuje się moralnie odpowiedzialny za wszystko, co dzieje się w Kościele na terenie archidiecezji. Zapewnił także, że będzie współpracował z organami ścigania oraz poprosił księży o pokutę i modlitwę ekspiacyjną. Następnego dnia rzecznik archidiecezji warszawskiej ks. Przemysław Śliwiński poinformował, że arcybiskup zwrócił się do Stolicy Apostolskiej z wnioskiem o wydalenie ze stanu kapłańskiego podejrzanego o zabójstwo proboszcza.

Podczas mszy pogrzebowej ofiary proboszcza w sanktuarium św. Faustyny abp Galbas oświadczył, że „jako chrześcijanin (proboszcz – PAP) jest moim bratem, ale jako ksiądz tej diecezji jest moim synem, którego się nie wyrzeknę”. Dodał, że modli się za niego, żeby się nawrócił i podjął pokutę. Wyraził także obawę, że „pamięć o tym koszmarze długo nie przeminie”. W homilii pojawiło się także dużo ciepłych słów pod adresem zamordowanego. Nie było jednak odniesienia do środowiska, z którym w jakimś sensie był związany, a więc osób w kryzysie bezdomności, które korzystają z funkcjonującego obok kościoła ośrodka Caritasu.

W trosce o formację duchową warszawskich księży abp Galbas zaprosił ich na regularne spotkania modlitewne do archikatedry.

Nowy pasterz archidiecezji warszawskiej zdecydował się na reorganizację administracyjną kurii. Celem zmian było usprawnienie komunikacji i pomoc w misji duszpasterskiej diecezji. Jedną z ważniejszych zmian personalnych metropolity warszawskiego była w minionym roku m.in. zmiana proboszcza parafii św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu oraz kustosza sanktuarium bł. ks. Jerzego Popiełuszki na ks. Karola Oparcika. Zostało to odebrane jako sygnał chęci ożywienia miejscowego duszpasterstwa i kultu męczennika. Jednak w 15. rocznicę beatyfikacji ks. Jerzego Popiełuszki (6 czerwca) muzeum jego imienia ogłosiło jedynie raport dotyczący kultu męczennika, a metropolita uczestniczył tego dnia w ingresie bp. Arkadiusza Okroja do katedry toruńskiej. Co prawda, w parafii św. Stanisława Kostki odbyła się konferencja „Niezwykłe objawienia ks. Jerzego Popiełuszki we Włoszech”, ale połączona była z promocją książki.

Nowy metropolita warszawski przewodniczył natomiast mszy św. z balkonu żoliborskiego kościoła św. Stanisława Kostki 19 października w ramach centralnych obchodów 41. rocznicy męczeńskiej śmierci kapelana ludzi pracy. W czasie liturgii, która jak co roku zgromadziła głównie osoby związane z NSZZ „Solidarność” oraz prawą stroną polskiej sceny politycznej, podkreślił znaczenie prawdy w życiu publicznym, narodowym i osobistym, ostrzegając, że jej brak prowadzi do rozpadu życia społecznego oraz totalitaryzmu. Zaznaczył też, że „żaden prawdziwy chrześcijanin nie może wzywać do ksenofobii, niszczenia ludzi, nienawiści, do pogardy czy nawet do prostego braku szacunku wobec drugiego; wobec człowieka z innej partii, z innej ziemi czy z innej kultury”.

Abp Galbas przewodniczył w sierpniu mszy św. w intencji nowo zaprzysiężonego prezydenta Karola Nawrockiego w archikatedrze pw. Męczeństwa św. Jana Chrzciciela w Warszawie. W homilii wyraził oczekiwanie, że będzie on przewodził narodowi ze spokojem i mądrością, przestrzegając prawa i ucząc je przestrzegać.

W Środę Popielcową hierarcha ustanowił dyrektora Wydziału Duszpasterstwa Rodzin Kurii Metropolitalnej Warszawskiej ks. Marcina Szczerbińskiego jałmużnikiem w archidiecezji warszawskiej. Jego zadaniem jest pomoc materialna i duchowa osobom potrzebującym. Z przedstawicielami organizacji charytatywnych spotkał się w listopadzie z okazji zbliżającego się w Kościele Światowego Dnia Ubogich.

W ciągu roku hierarcha kilkakrotnie zabierał głos w sprawie lekcji religii oraz przedmiotu edukacja zdrowotna. Oficjalnie zdystansował się do listu Prezydium KEP z maja w sprawie edukacji zdrowotnej dopiero 2 października, stwierdzając, że „można było napisać (go – PAP) lepiej”.

– Na pewno to jest też jakaś lekcja dla nas, nauczka bycia bardziej uważnym – ocenił. Prezydium Episkopatu oceniło wówczas m.in., że nowy przedmiot „nie wspiera młodych ludzi w zaakceptowaniu swojej płci biologicznej”, ale „zachęca dzieci i młodzież do odrzucenia swej kobiecości lub męskości”.

Z kolei pod koniec sierpnia członkowie Komisji Wychowania Katolickiego KEP zaapelowali do rodziców katolików, aby nie wyrażali zgody na udział dzieci w zajęciach z edukacji zdrowotnej. Podczas spotkania z katechetami ocenił, że publikowane komunikaty KEP w tej sprawie „są ważne, ale z wielu powodów dość ogólne”. Poprosił o przekazanie rodzicom, „żeby nie posługiwali się jakimiś stereotypami, plotkami czy wiedzą cząstkową”. Dodał, że „przy ślubie rodzice byli pytani, czy chcą po katolicku wychować potomstwo, którym ich Bóg obdarzy. To jest ich pierwsza rola. Chodzi o to, by podjęli decyzję w sposób świadomy, mając pełną wiedzę. Jeśli zaś zdecydują się – mimo tych trudności, obaw i niepokojów – posłać dziecko na ten przedmiot, to żeby tym bardziej starali się te wszystkie rzeczy, które są tam wadliwe czy niebezpieczne, uporządkować dla nich”.

Dopytywany o sytuację świeckich katechetów, z których wielu straciło pracę w związku z redukcją liczby godzin lekcji religii z dwóch do jednej tygodniowo, abp. Galbas przyznał, że sytuacja wygląda inaczej w każdej szkole.

– Księża rozumieją, że dla osób świeckich praca katechety jest często podstawowym źródłem utrzymania, więc często są takie sytuacje, że ksiądz rezygnuje z pracy w szkole po to, żeby osoba świecka mogła być zatrudniona – powiedział.

Nie pojawiła się jednak konkretna propozycja wsparcia dla tych, którzy stracili pracę.

Metropolita warszawski w swoim nauczaniu wielokrotnie podkreślał w minionym roku znaczenie życia sakramentalnego oraz wartość mszy św. W trosce o możliwość łatwiejszego dostępu do komunii pobłogosławił grupę ponad 70 mężczyzn do funkcji nadzwyczajnych szafarzy komunii świętej w archidiecezji. Odszedł również od nadużyć obserwowanych w minionych latach, kiedy w czasie uroczystości z udziałem Episkopatu czy władz państwowych, mimo kilkudziesięciu księży koncelebrujących eucharystię, komunię udzielali nadzwyczajni szafarze. (PAP)

Autor: Magdalena Gronek

mgw/ aba/ mhr/

Polska, Warszawa